साखर निर्यातीचा ‘गोडवा’ वाढला

कोल्हापूर : केंद्राकडून साखर निर्यात धोरण जाहीर होण्यास झालेला विलंब, कंटेनर, जहाजांची अनुपलब्धता अशा अनेक अडचणी येऊन सुद्धा यंदा साखर निर्यात कराराने वेग घेतला आहे. जानेवारी ते मार्च या केवळ तीन महिन्यांत तब्बल ४६ लाख टनांचे साखर निर्यात करार झाले आहेत. यातील २२ लाख टनांपर्यंतची साखर प्रत्यक्षात निर्यात झाली आहे. प्रत्येक महिन्याला साधारणत: सात लाख टन साखरेची प्रत्यक्षात निर्यात होत आहे. 

गेल्या हंगामातही देशातील साखर कारखान्यांनी ५० लाख टन उद्दिष्टापैकी ४८ लाख टनांपर्यंतची निर्यात केली होती. यंदा उच्चांकी साखर उत्पादन अपेक्षित असल्याने केंद्राने साखर निर्यात धोरण तातडीने जाहीर करावी, अशी मागणी साखर उद्योगाने यंदाचा हंगाम सुरू होण्यापूर्वी केली होती. परंतू २९ डिसेंबर २०२० ला निर्यात धोरण जाहीर केले. यंदा साठ लाख टनांचे उद्दिष्ट दिले. पहिले तीन महिने वाया गेल्याने यंदा कितपत साखर निर्यात होईल याबाबत साशंकता होती. धोरण जाहीर झाल्यानंतर कारखान्यांनी गतीने साखर निर्यात करण्यास प्राधान्य दिले. धोरणात लवचिकपणा आणताना केंद्राने स्थानिक व निर्यात कोट्याची कारखान्यांनी एकमेकांत अदलाबदल करण्याची मुभा दिली. याचा फायदा महाराष्टासारख्या राज्यांना झाला. याचा फायदा होवून पाच लाख टनांपेक्षा अधिक साखरेची निर्यात झाली. 

सध्या हंगाम अंतिम टप्प्यात आला आहे. तरीही कारखान्यांनी उत्पादित झालेली साखर निर्यात करण्याचे करार वेगात सुरू ठेवले आहेत. यामुळे उशिरा निर्णय होवूनही निर्यातीला कारखान्यांची पसंती मिळत असल्याचे चित्र एप्रिल महिन्यात आहे. इराण सारख्या देशाबरोबर निर्यातीसाठी बोलणी सुरू आहे. यंदा चलन साठ्याच्या प्रश्नामुळे निर्यात बंद आहे. गेल्या वर्षी एकट्या इराण ने ११ लाख टन साखर निर्यात केली होती. यंदा ही बोलणी यशस्वी झाल्यास निर्यात करारात आणखी वाढ होऊ शकेल, असे सूत्रांनी सांगितले. 

प्रतिकूल परिस्थितीतही साखर निर्यातीसाठीचा वेग समाधानकारक म्हणावा लागेल. गेल्या वर्षीपेक्षा यंदा प्रतिकूल परिस्थिती असतानाही कारखाने निर्यातीला प्राधान्य देत आहेत. जागतिक बाजारात यामुळे भारताचे नाव उंचावणार आहे.  - अभिजित घोरपडे,  साखर निर्यातदार