पूर परिस्थितीमधील जनावरांचे व्यवस्थापन

महापुराच्या प्रलयामुळे जनावरांचे आरोग्य अडचणीत येते. पुराच्या पाण्याची पातळी वाढायला लागल्यावर विषारी कीटक, साप इत्यादींच्या दंशाने जनावरे दगावण्याची शक्यता असते. जास्त वेळ खाद्य व पाणी न मिळाल्याने जनावरांची उपासमार होते. पूरस्थिती निवळल्यावर विविध संसर्गजन्य आजारांच्या साथी बाधित भागामध्ये शिरकाव करून त्यातून जनावरांना मोठ्या प्रमाणात बाधा होऊन आजारी पडते.

जनावरांचे व्यवस्थापन

बाधित क्षेत्रातून जनावरांना सुरक्षित ठिकाणी ठेवावे. निवारा, चारा व स्वच्छ पाण्याचे नियोजन करावे. विद्युत पुरवठा करणाऱ्या खांबाना जनावरे बांधू नयेत.

दुधाळ जनावरे, गाभण जनावरे, वासरे यांना त्यांच्या गरजेप्रमाणे संतुलित आहार उपलब्ध करून द्यावा.

दुषित पाण्यात भिजलेले अथवा भिजवलेले पशुखाद्य आणि वैरण जनावरांना खाऊ घालू नये.

आजारी जनावरांना गरजेनुसार योग्य औषधोपचार करावा.

वातावरणातील अचानक झालेल्या बदलामुळे जनावरांवर ताण येतो. त्याचवेळी साथीच्या आजाराचा प्रादुर्भाव वाढतो. अशा परिस्थितीत आजारांसाठी (घटसर्प, फऱ्या, लाळ्या-खुरकत) प्रतिबंधात्मक लसीकरण करणे.

काही ठिकाणी डास, कीटकांचा प्रादुर्भाव असल्यास कडूनिंबाचा पाला व शेणाच्या गोवऱ्या पेटवून धूर करावा, जेणेकरून जनावरांचे कीटकांपासून संरक्षण होईल.

सर्व जनावरांना आहारात नियमित खनिजक्षार मिश्रण द्यावे.

सर्व जनावरांचे जंतनिर्मूलन व गोचीडनिर्मूलन करून घ्यावे.

पुराच्या पाण्यात बुडून मृत्युमुखी पडलेली जनावरे जमिनीत गाडून तत्काळ विल्हेवाट लावावी. जेणेकरून दुर्गंधी व संसर्गजन्य आजारांचा प्रादुर्भाव वाढणार नाही.

- डॉ. रवींद्र जाधव (९४०४२७३७४३), सहायक प्राध्यापक, पशुवैद्यक व पशुविज्ञान महाविद्यालय, उदगीर, जि. लातूर - डॉ. व्यंकटराव घोरपडे (९४२२०४२१९५), सेवानिवृत्त सहायक आयुक्त (पशुसंवर्धन), सांगली

Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

पूर परिस्थितीमधील जनावरांचे व्यवस्थापन

Related Stories