खानदेशात केळीची उधारीने खरेदी

जळगाव : खानदेशात कांदेबाग केळीची पुन्हा कमी दरात खरेदी सुरू झाली आहे. कमी दर त्यातच उधारीने खरेदी केली जात आहे. विशेष म्हणजे कोणत्याही बाजार समितीचे या समस्येकडे लक्ष नसल्याची स्थिती आहे. 

कांदेबाग केळीसाठी जळगाव जिल्ह्यात चोपडा, जळगाव, जामनेर परिसर कांदेबाग केळीसाठी प्रसिद्ध आहे. धुळ्यातील शिरपूर तालुक्यातील तापी, अनेर काठच्या भागातही कांदेबाग केळी आहे. खानदेशात सुमारे सात हजार हेक्टरवर कांदेबाग केळी असते. या केळीची काढणी सप्टेंबरमध्ये सुरू होते. आगाप बागांमधून ऑगस्टच्या अखेरिस किंवा मध्यात काढणी सुरू होते. यंदा काढणी वेळेस सुरू झाली. बागाही जोमात आहेत.

सुरवातीला कांदेबाग केळीला १००० रुपये प्रतिक्विंटलचा दर मिळाला. यंदा एप्रिल ते ऑगस्टपर्यंत केळीचे दर ४०० ते ५०० रुपये प्रतिक्विंटल एवढे होते. 

ऑगस्टच्या मध्यानंतर मुक्ताईनगर, रावेर, यावल भागातील केळीची काढणी संपली. केळीची आवक खानदेशात घटली. यामुळे आगाप कांदेबाग केळीला बऱ्यापैकी दर मिळत होते. ऑगस्टच्या अखेरिस चोपडा, शिरपूर भागात रोज ३० ते ३५ ट्रक (एक ट्रक १४ टन क्षमता) कांदेबाग केळीची आवक सुरू होती. पण, ही आवक सप्टेंबरच्या मध्यानंतर वाढली. 

सध्या खानदेशात रोज १०० ते ११० ट्रक कांदेबाग केळीची आवक सुरू आहे. जेथे अधिक किंवा ट्रकभर (एकाच शेतात १५ टन केळी) केळी उपलब्ध होते. शिवाय या केळीची दर्जा चांगला असला, तर खरेदीदार ९०० ते १३०० रुपये प्रतिक्विंटलचा दर देत आहेत. परंतु, ज्या बागेत कमी रासची (कमी दर्जा) केळी आहे व एकाच शेतात २५ ते ३० क्विंटल केळी उपलब्ध होत असेल तर, अशा खरेदीच्या व्यवहारात खरेदीदार ५०० ते ६०० रुपये प्रतिक्विंटलचा दर देत आहेत. 

शेतकऱ्यांच्या फसवणूकीची शक्यता

उधारीचे व्यवहाराचे प्रकार चोपडामधील अडावद, धानोरा, शिरपूर भागात सुरू आहेत. यामुळे शेतकऱ्यांची फसवणूक होण्याची शक्यता आहे. या खरेदीवर चोपडा, यावल, शिरपूर, जळगाव किंवा इतर बाजार समित्यांचे लक्ष नाही. खरेदीदारांकडे खरेदीचे परवाने, बाजार समित्यंकडे अनामत रक्कम भरणा अशी नियमावलीदेखील पाळलेली नाही, असे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे.