हवामान बदलांचा उत्पादनावर प्रतिकूल परिणाम

नांदेड ः नांदेड, परभणी, हिंगोली जिल्ह्यांमध्ये एकीकडे लवकर पेरणी केलेल्या ज्वारी, गहू, हरभरा या पिकांची सुगी सुरू आहे. तर दुसरीकडे उशिरा पेरणी केलेली पिके परिपक्वतेच्या अवस्थेत आहेत. यंदाच्या रब्बी हंगामातील पिकांवर हवामानातील बदलांचा प्रतिकूल परिणाम झाला आहे.

कीड, रोगांच्या प्रादुर्भावामुळे ज्वारी, गहू, हरभरा या प्रमुख पिकांचे नुकसान झाले आहे. सद्यःस्थितीत या तीन जिल्ह्यांतील उशिरा पेरणी केलेल्या हरभरा पिकांवर तांबेराचा प्रादुर्भाव झाल्याचे आढळून आले आहे. त्यामुळे उत्पादनात मोठी घट येण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.

आॅक्टोबर-नोव्हेंबर महिन्यापर्यंत पाऊस सुरू राहिल्याने रब्बीच्या पेरण्या वेळेवर होऊ शकल्या नाहीत. अनेक भागात जानेवारी महिन्यापर्यंत पेरणी सुरू राहिली. वाढीच्या, परिपक्वतेच्या अवस्थेत ढगाळ वातावरण, अधूनमधून पाऊस सुरू राहिला. तापमानातील वाढ आदींमुळे किडी तसेच बुरशीजन्य रोगांसाठी पोषक वातावरण राहिले. 

हवामानात होत असलेल्या अचानक बदलामुळे सुरुवातीला पेरणी केलेल्या ज्वारीवर मावा या रसशोषण करणाऱ्या किडीचा प्रादुर्भाव झाला. चिकटा पडला. काळ्या बुरशीची वाढ होऊन पाने अकाली वाळून गेली. परिपक्व होण्याच्या अवस्थेत पाने वाळल्याने कणसात दाणे भरली नाहीत. परिणामी धान्य उत्पादनात घट येत आहे. 

यंदा, हवामान बदलांमुळे कीड, रोगांसाठी पोषक वातावरण राहिले. हरभऱ्यावरील तांबेरा युरोमायसिज सिसरी-आर्यन्ती या बुरशीमुळे होतो. हदगाव (ता. नांदेड) सह जिल्ह्यातही हा रोग घाटे भरणे काळात आल्यामुळे उत्पादनात घट येणार आहे. - डॉ. कल्याण आपेट, वनस्पती विकृतीशास्त्र विभाग, वनामकृवि, परभणी

हरभऱ्याचे घाटे भरण्याच्या अवस्थेत बुरशीजन्य रोग पडला. त्यामुळे पीक अकाली वाळून गेल्याने उत्पादनात घट येणार आहे.  - प्रल्हादराव बरसाले, डिग्रस बुद्रुक, ता. सेलू, जि. परभणी