नाशिक जिल्ह्यात डीएपी उपलब्ध; शेतकऱ्यांना पुरवठा होईना

नाशिक : खरीप हंगामात अतिवृष्टीमुळे मोठा फटका बसला. शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले. त्यामुळे सर्व अपेक्षा रब्बीवर आहेत. मात्र आता रब्बी हंगामात पेरणीच्या वेळी डीएपी खताची टंचाई जाणवू लागली आहे. डीएपी विक्रेत्यांकडे उपलब्ध असताना पुरवठा होईना, अशी स्थिती असल्याने शेतकऱ्यांसमोर अडचणी वाढल्या आहेत. 

कृषी विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार, सर्वाधिक मागणी ही एनपीके संयुक्त खतांची आहे. त्यापैकी सर्वाधिक १ लाख ४ हजार टन पुरवठा मंजूर आहे. तुलनेत डीएपीची रब्बीसाठी मागणी २१ हजार मे. टन आहे. त्यापैकी २० हजार १८० मे.टन पुरवठा मंजूर आहे. चालू नोव्हेंबर महिन्यासाठी ३ हजार २७ टन पुरवठा मंजूर आहे. त्यापैकी २ हजार २३०६ मे टन साठा विक्रेत्यांकडे ई-पॉस प्रणालीवर उपलब्ध असल्याचे कृषी विभागाने माहिती दिली. मात्र ती शेतकऱ्यांसाठी उपलब्ध नसल्याची स्थिती आहे. त्यामुळे इतर खतांच्या तुलनेत उपलब्धता कमी असल्याचे स्पष्ट झाले आहे.  

मागणीच्या तुलनेत पुरवठ्यात तफावत दिसून येत आहेत. त्यात दरात गोणीमागे ३०० ते ४०० रुपयांनी वाढ झाल्याची शेतकऱ्यांची ओरड आहे. त्यात ज्या ठिकाणी डीएपी उपलब्ध आहेत. अशा भागात दुसरी खते लिंक करून माथी मारली जात असल्याचे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे. येवला तालुक्यातील शेतकऱ्यांनी सांगितले की, ठराविक १०:२६:२६, डीएपी या खतांचा तुटवडा निर्माण केला जात आहे. त्यामध्ये प्रामुख्याने डीएपीचा समावेश आहे. १८:४६: ० प्रकारातील खतांच्या रॅक अद्याप लागलेल्या नाहीत. तर इतर खते अपेक्षित मात्रेत मिळत नसल्याची स्थिती आहे.

शेतकऱ्यांना डीएपी, युरिया ही खते मिळत नाहीत. विक्रेते इतर खते व स्कीममध्ये खरेदी केलेली उत्पादने शेतकऱ्यांच्या माथी मारतात. बिलेही देत नाहीत. बिलाची मागणी केली तर खते मिळत नाहीत. कृषी विक्रेत्यांच्या कामकाजात पारदर्शकता नाही.

- निवृत्ती न्याहारकर, संपर्क प्रमुख, संघर्ष शेतकरी संघटना

गेल्या सहा महिन्यांनापासून डीएपी उपलब्ध होत नसल्याची स्थिती आहे. सध्याच्या दरात उत्पादन खर्च परवडत नसल्याचे कंपन्यांचे म्हणणे आहे. कृषी विभागाकडे पाठपुरावा केल्यास रॅक उपलब्ध नसल्याचे ते सांगतात. सर्वच खतांचे दर वाढल्याने शेतकऱ्यांची मोठी ओरड होते आहे. शेतकऱ्यांना पुरवठा व दरात दिलासा मिळणे गरजेचे आहे.

- जगदीश पवार, संचालक, माफदा, पुणे