इंधन दरवाढ शेतकऱ्यांच्या मुळावर

औरंगाबाद : इंधन दरवाढीचा थेट आघात आता शेतीवरही जाणवू लागला आहे. एकीकडे पावसाच्या खंडाने उत्पादनात मोठी घट झाली आहे. दुसरीकडे इंधन दरवाढीने पिकांची मळणी, शेतीची मशागत व सिंचनाच्या कामात इंधनाच्या वापरावरील खर्चात झालेल्या दीडपट ते दुप्पट वाढीनं कंबरड मोडलं. एकप्रकारे इंधनाची दरवाढ घामाला परवडणारा दाम मिळण्यासाठी धडपडणाऱ्या शेतकऱ्यांची अवस्था अधिकच गलीतगात्र करीत असल्याची भावना शेतकरीच व्यक्‍त करत आहेत. 

पावसाच्या दोन ते तीन वेळा पडलेल्या मोठ्या खंडांनी मराठवाड्यातील खरिपाच्या पिकांना मोठा फटका बसला आहे. निसर्ग आपल्या हातचा नाही म्हणून, जे मिळालं ते नशीब मानून पिकाची मळणी, रब्बीच्या तयारीसाठी मशागती किंवा विजेच्या अनुपलब्धतेमुळे डिझेलवरील इंजिनाच्या साह्याने पिकाला पाणी देऊ इच्छिणाऱ्या शेतकऱ्यांच्या खर्चात इंधनाच्या खासकरून डिझेलच्या दरवाढीनं दीडपट वाढ झाली आहे. विजेच्या खंडात सिंचनासाठी डिझेल इंजिन वापरल्यास दिवसाला ६ ते ७ लिटर लागतं. आधी एक लिटर डिझेल आधी ५६ ते ६० रुपयांना मिळायचं ते आता ७५ च्या पुढं गेलयं. त्यामुळे जवळपास १५ ते १७ रुपये लिटरमागे  सिंचनाचा खर्च वाढला. कोणत्याही खेड्यातून जवळच्या बाजारात २० रुपये गोणीने वा कॅरेटने नेल्या जाणाऱ्या शेतीमालासाठी आता ३० रुपये मोजावे लागताहेत. 

रब्बीत खरिपाची कसर भरून काढावी म्हणून शेतीची मोघडणी वा वखरणी करून जमीन तयार करणाऱ्यांना आधी किमान ४०० रुपये प्रतिएकर खर्च यायचा. तो यंदा ६०० रुपये प्रतिएकर सांगितला जातोय. गतवर्षी रब्बीची पेरणी एक हजार रुपये प्रतिएकर होती. ती यंदा सुरू झाली नसली तरी विचारपूस करता किमान १२०० रुपये एकरप्रमाणे राहिलं असं सांगितलं जात असल्याचं शेतकरी सांगतात. काही ठिकाणी मूग, उडिद मळणी यंत्रातून काढण्यासाठी क्‍विंटलला ३ ते ५ किलो उडीद, मूग घेण्याचा रिवाज होता. तो यंदा ६ ते ७ किलोवर पोचल्याचे शेतकऱ्यांनी सांगितलं. 

आधीच पावसानं दडी मारून मोठं नुकसान केलं. आता इंधनाची दरवाढ आमच्या उत्पादन खर्च व शेतीकामाच्या खर्चात वाढ करत आहे.  - संतोष बिल्लारे, बेलवाडी,  जि. जालना. 

इंधनाच्या दरवाढीनं मळणीयंत्र, मशागतीच्या दरात दीडपट वाढ केलीय. आधीचं उत्पादन नाही, त्यात वाढलेला खर्च आमचं कंबरडं मोडतोय. मायबाप सरकार याचा काही इचार करंल का नाई. - धनंजय सोळंके, नागापूर, जि. बीड.