बुलडाणा जिल्ह्यात दुग्धोत्पादनाला घरघर

बुलडाणा जिल्ह्यात दुग्धोत्पादनाला घरघर
बुलडाणा जिल्ह्यात दुग्धोत्पादनाला घरघर

बुलडाणा : शेतीला पूरक व्यवसाय म्हणून दुग्धोत्पादनाची शिफारस केली जाते. परंतु जिल्ह्यात विविध कारणांनी दुग्धोत्पादन करणाऱ्या सहकारी संस्था एक एक करीत अवसायनात निघत आहेत. स्थापन झालेल्या ५८० संस्थांपैकी तब्बल ५०८ संस्था अवसायनात निघाल्याची वस्तुस्थिती असून, जिल्ह्यात शासकीय व खासगी मिळून केवळ ३० हजार लिटर दूध संकलन केले जात आहे. त्यामुळे जिल्ह्यातील नागरिकांची दुधाची गरज मराठवाडा, खानदेशातून येणाऱ्या खासगी डेअरीच्या पाकीटबंद दुधावर भागवली जात आहे. विशेष म्हणजे जिल्ह्यात साडेसहा लाख लिटर दुग्धोत्पादन होत असल्याची आकडेवारी प्रशासनाकडून दिली जाते.  वऱ्हाडात बुलडाणा जिल्हा हा विस्ताराने व लोकसंख्येने मोठा जिल्हा आहे. शेतकरी आत्महत्यांमध्ये यवतमाळनंतर दुर्दैवाने बुलडाण्याचा क्रमांक लागतो. या जिल्ह्यात सुरवातीपासून दुग्धोत्पादनाची चळवळ आहे. परंतु शासकीय अनास्था व इतर कारणांनी सहकारी संस्थांचे पार वाटोळे होत चालले आहे. जिल्ह्यात राष्ट्रीय दुग्धविकास मंडळासह मदर डेअरीसुद्धा काम करीत आहे. परंतु या दोघांचेही तितकेसे परिणाम अद्याप पुढे आलेले नाहीत. जिल्ह्यात सुमारे ४० वर्षांपासून शासकीय दूध योजनेची अंमलबजावणी केली जात आहे. या योजनेअंतर्गत मोताळा, चिखली, नांदुरा या ठिकाणी दूध शीतकरण यंत्रणा उभी केली गेली. काही वर्षे या ठिकाणी चांगले संकलन व प्रक्रिया झाली. पुढील काळात टप्प्याटप्प्याने नांदुरा, मोताळा ही शीतकरण केंद्रे गुंडाळली गेली. सध्या केवळ चिखली केंद्र सुरू असून तेथे नावापुरते म्हणजे केवळ दीड हजार लिटर दूध संकलन होत आहे.  शेतीला पूरक व्यवसाय म्हणून दुग्धोत्पादनाला चालना देण्यासाठी भरमसाठ योजना आल्या. पंतप्रधान पॅकेज, मुख्यमंत्री पॅकेज, एकात्मिक दुग्ध विकास प्रकल्प, विदर्भ विकास पॅकेज, एकात्मिक दुग्ध विकास डेअरी फार्म प्रकल्प, आत्मातून पाठबळ अशा एक ना अनेक योजना पाठबळ देण्यासाठी सुरू झाल्या. एवढे करूनही दुग्धोत्पादनाचे आकडे व संकलन काही वाढलेले नाहीत. दरवर्षी हा आकडा घसरत चालला आहे. सध्या जिल्ह्यात केवळ ७२ संस्था सुरू आहेत. 

Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

Related Stories

No stories found.
Agrowon
agrowon.esakal.com