सांगली जिल्ह्यातील प्रकल्पांमध्ये गाळ

सांगली ः जिल्ह्यात पाच मध्यम व ७९ लघुप्रकल्प असे ८७ प्रकल्प आहेत. या प्रकल्पात पाणी साठण्याची क्षमता ९४४०.२० दशलक्ष घनफूट आहे. मात्र, या प्रकल्पात मोठ्या प्रमाणात गाळ साठल्याने क्षमतेपेक्षा कमी पाणी साठले जाते. यामुळे या प्रकल्पातील गाळ काढण्याची मागणी शेतकरी करू लागले आहेत.

जिल्ह्यातील सध्या दुष्काळी भागातील आटपाडी, खानापूर, तासगाव, कवठेमहांकाळ आणि जत तालुक्‍यात पाणीटंचाई निर्माण झाली आहे. मुळात या प्रकल्पामुळे शेतीसह पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्‍न मिटतो. गेल्या आठवड्यात मुख्यमंत्र्यांनी हे प्रकल्प पाण्याने भरून द्यावेत, अशा सूचना पाटबंधारे विभागाला केल्या आहेत. वास्तविक पाहता दोन ते तीन वर्षांपासून हे प्रकल्प कोरडेच आहेत. यामुळे या प्रकल्पातील गाळ काढण्यासाठी पाटबंधारे विभागाने दुर्लक्ष केल्याची चर्चा शेतकऱ्यांत सुरू आहे.

दुष्काळात पाणीटंचाई भासू लागली की जिल्ह्यातील ताकारी, म्हैसाळ आणि टेंभू उपसा सिंचन योजना केल्या जातात. या योजनेतून हे लघू आणि मध्यम प्रकल्पात पाणी सोडून प्रकल्प पाण्याने भरून घेतले जातात. यामुळे पाणीप्रश्‍न मार्गी लागतो. मात्र, गेल्या वर्षी अपेक्षित पाऊस झाल्याने अनेक प्रकल्पांत पाणीसाठा झाला होता. यंदा पावसाने दडी मारल्याने हे प्रकल्प कोरडे आहेत. जत तालुक्‍यात २८, आटपाडी तालुक्‍यात १३, कवठेमहांकाळ ११, खानापूर ८ आणि तासगाव तालुक्‍यात ७ मध्यम आणि लघुप्रकल्प आहेत. मात्र, हे प्रकल्प कोरडे आहेत.

पाटबंधारे विभागाच्या वतीने या प्रकल्पांतील गाळ काढला जातो. शासनाने गाळमुक्त तलाव ही योजना सुरू केली आहे. वास्तविक पाहता जिल्ह्यातील या प्रकल्पांतील तलावात साठलेला गाळ काढण्यासाठी कोणत्याही हालचाणी केलेल्या दिसत नाहीत. मात्र, तीन ते चार वर्षांपासून या प्रकल्पातील गाळ काढला नसल्याचे शेतकऱ्यांनी सांगितले. त्यामुळे या प्रकल्पांतील ९४४०.२० दशलक्ष घनफूटपेक्षा पाणी कमी साठले जाते.

आम्ही आमच्या गावातील तलावातील गाळ काढला होता. मात्र, पुन्हा तलावात गाळा साचलेला आहे. शासनाने तलावातील गाळ काढण्यासाठी पुढाकार घेतला पाहिजे. यामुळे पाण्याच्या पातळीत वाढ होऊन पाणीटंचाईवर मात करणे शक्‍य होईल. - विजय शितोळे, चुडेखिंड, ता. कवठेमहांकाळ