मध्यमवर्गीय ग्राहक आणि उत्पादक शेतकरी या दोघांच्याही अर्थकारणावर प्रभाव टाकणारे आणि निर्यात धोरणामुळे कायम चर्चेत असणारे कांदा, हे महत्त्वाचे नगदी पीक. महाराष्ट्र राज्य कांदा उत्पादनात आघाडीवर आहे. लासलगाव (जि.नाशिक) ही सर्वात मोठी कांदा बाजारपेठ आहे. नाशिक, नगर, पुणे, सातारा, सोलापूर, धुळे, जळगाव, उस्मानाबाद, बीड, औरंगाबाद, नंदुरबार, भंडारा आणि लातूर हे जिल्हे कांदा उत्पादनात आघाडीवर आहेत. आपल्याकडे देशांतर्गत तसेच परदेशातील बाजारपेठांमधील बाजारभावाची माहिती उपलब्ध आहे. पण साठवणुकीच्या पायाभूत सुविधा आणि वाहतुकीच्या पुरेशा सुविधा उपलब्ध नाहीत. भारतीय कांद्यासाठी बांगलादेश, श्रीलंका, संयुक्त अरब अमिराती या मोठ्या निर्यात बाजारपेठा आहेत. पुण्याजवळ इंदापूर येथे आधुनिक पॅक हाऊससह निर्यात सुविधा केंद्र उभारले आहे. परंतु हे निर्यात सुविधा केंद्र पूर्ण क्षमेतेने वापरले जात नाही. साठवणुकीतील कांद्याला कोंब फुटून नासाडी होते. हे टाळण्यासाठी लासलगाव (जि.नाशिक) येथे कांदा विकीरण युनिट उभारण्यात आले आहे. महाराष्ट्रातील कांदा उत्पादक शेतकरी सुधारित पद्धतीने लागवड करत आहेत. कांद्याचा साठवण कालावधी वाढविण्यासाठी महाराष्ट्र राज्य पणन मंडळामार्फत कांदाचाळी सारख्या अनुदानाच्या विविध योजना राबविल्या जातात. मात्र शेतकऱ्याला परवडणारी किफायतशीर वाहतूक सुविधा उपलब्ध असणे आवश्यक आहे. लागवड क्षेत्राच्या परिसरात बाजार सुविधांची उपलब्धता गरजेची आहे, तरीही उत्पादनाचा विचार करता साठवणूक सुविधांची मोठी कमतरता आहे. कांदा शेतीसमोरील आव्हाने
उत्पादक कंपन्यांची गरज विविध पीक गटांसाठी उत्पादक कंपन्या काम करत आहेत. खास कांदा पिकामध्ये काम करणाऱ्या उत्पादक कंपन्यांची गरज आहे.कांदा पिकामध्ये एकत्रीकरण, प्रक्रिया व विपणन हे शेतकरी उत्पादक कंपनीद्वारे करणे महत्त्वाचे आहे. राज्यातील कृषी विद्यापिठे आणि राष्ट्रीय कांदा लसूण संशोधन संचालनालयाने विविध जाती, लागवड तंत्रज्ञान विकसित केले आहे. याचबरोबरीने अनेक शेतकऱ्यांनी स्वतःच्या कल्पकतेतून अभ्यासातून लागवड, मशागतीतील समस्यांवर मार्ग शोधले आहेत.अवजारे तयार केली आहेत या सर्वांची शास्त्रशुद्धता तपासून,दस्तऐवजीकरण करून कांदा उत्पादकांच्यापर्यंत पोहोचविण्याची गरज आहे. याचबरोबरीने काढणीपश्‍चात तंत्रज्ञान आणि बाजार भाव माहिती विश्लेषणामध्ये अधिक संशोधनाची गरज आहे संपर्क ः विजयकुमार चोले, ९४२०४९६२६०, (उपाध्यक्ष, सातारा मेगा फूड पार्क)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.