कांदा निर्यातदारांसाठी आता ‘ओनियन नेट’ 

नागपूर : कांदा उत्पादनाच्या बाबतीत जागतीक स्तरावर दुसऱ्या क्रमांकावर असलेल्या भारतातून निर्यातीला चालना मिळावी, निर्यातीसाठी देशनिहाय कमाल कीडनाशक अंश मर्यादांबाबत (मॅक्झिमम रेसिड्यू लेव्हल) संदर्भाने जागृती वाढावी आणि अशा शेतकऱ्यांचा डाटा एका क्‍लिकवर उपलब्ध व्हावा याकरिता ‘ओनियन नेट’ कार्यान्वित करण्याच्या हालचालींना वेग आला आहे. 

‘ओनियन नेट’ शनिवार (ता.१)पासून ‘अपेडा’च्या संकेतस्थळावर दिसायला सुरुवात झाली असून, महिनाभरात त्यावर नोंदणी सुरू होईल, अशी शक्‍यता वर्तविली जात आहे. चीनमध्ये ९३०.२१ हेक्‍टर क्षेत्रावर कांदा होतो. त्यांची उत्पादकता २२ टन प्रति हेक्‍टर आहे. भारताचे कांद्याखालील क्षेत्र १०६४.०० हेक्‍टर, तर उत्पादकता अवघी १४ टन प्रति हेक्‍टर आहे. जागतिक उत्पादनाच्या तुलनेत चीनचा २६.९९ तर भारताचा १९.९० इतका वाटा आहे. 

भारताचे क्षेत्र विस्तारित असले, तरी उत्पादकता मात्र चीनपेक्षा कमी आहे. कांदा उत्पादनात तिसऱ्या क्रमांकावर पाकिस्तान व त्यानंतर अनुक्रमे बांगलादेश, व्हिएतनाम, रशिया, म्यानमार, ब्राझील, तुर्की यांचा क्रम लागतो. भारतात क्षेत्र आणि त्यामुळे उत्पादन वाढत असताना ‘अपेडा’ने कांदा निर्यातीला प्रोत्साहन देण्याकरिता ‘ओनियन नेट’चा पर्याय उपलब्ध केला आहे. नव्या वर्षापासून ‘ओनियन नेट’ पोर्टल ‘अपेडा’च्या संकेतस्थळावर दिसण्यास सुरुवात झाले. 

येत्या महिनाभरात तांत्रिक प्रक्रिया पूर्ण करून ते नोंदणीसाठी देखील उपलब्ध होणार आहे. देशाच्या एकूण लागवड क्षेत्राच्या तुलनेत महाराष्ट्रात कांदा लागवड क्षेत्र अधिक आहे. त्यामुळे या भागातील निर्यातदारांना या माध्यमातून ‘अपेडा’ने संधी उपलब्ध करून दिली आहे. यामुळे कांदा उत्पादकांचा डाटाबेस देखील एका क्लिकवर उपलब्ध होईल आणि ग्राहकांना देखील रसायन अवशेष मुक्त कांदा याद्वारे खरेदी करता येणार आहे.  देशातील कांदा लागवड क्षेत्र (हेक्‍टर)  २००६-०७ ः ७६८  २००७-०८ ः ८२१  २००८-०९ ः ८३४  २००९-१० ः ७५६  २०१०-११ ः १०६४  प्रतिक्रिया देशाच्या एकूण निर्यातीच्या तुलनेत महाराष्ट्रातील निर्यात १५ ते १६ लाख टन इतकी आहे. तीन हंगामांत कांदा घेतला जातो. कीडनाशकांचा समंजस वापर व ‘एमआरएल’ ते पालन करणाऱ्या शेतकऱ्यांचा डेटा ‘अपेडा’च्या पुढाकाराने आता उपलब्ध होईल. निर्यातीला यामुळे चालना मिळणार असून, देशांतर्गत देखील दर्जेदार कांदा उत्पादकांची माहिती उपलब्ध होण्यास मदत होणार आहे.  - गोविंद हांडे, राज्यस्तरीय तांत्रिक सल्लागार (निर्यात), राष्ट्रीय फलोत्पादन अभियान