पावसाच्या उघडिपीने भात काढणीला सुरुवात

पुणे ः परतीचा मॉन्सून देशातून गेल्यानंतर पावसाने उघडीप दिली आहे. त्यामुळे पुणे जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनी भात काढणीस सुरुवात केली. पुणे जिल्ह्यातील पश्चिम पट्ट्यातील भात उत्पादक शेतकरी जवळपास एक ते दीड महिन्यापासून काढणी करतात. दिवाळी सणामुळे अनेक ठिकाणी भात काढणी वेगाने सुरू असल्याने शेतकऱ्यांची धावपळ सुरू असल्याचे दिसून येते.

पश्चिम पट्ट्यात असलेली मावळ, मुळशी, भोर, वेल्हा, खेड, जुन्नर आणि आंबेगाव तालुके ही भाताची तालुके म्हणून ओळखली जातात. यंदा पश्चिम भागात वेळेवर पाऊस दाखल झाल्यामुळे वेळेवर भात लागवडी झाल्या होत्या. काही भागांत पावसाचा खंड पडल्याने उशिरानेही लागवडी झाल्याचे चित्र होते. या भागातील भोर, वेल्हा, मुळशी, मावळ, खेड, आंबेगाव, जुन्नर या तालुक्यांच्या पश्चिम भागात भाताचे सरासरी ७२ हजार ९५३ हेक्टर क्षेत्र आहे. त्यापैकी ५७ हजार ९६४ हेक्टर म्हणजेच जवळपास १०३ टक्के भाताची पुनर्लागवडी झाल्या होत्या. यामध्ये शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणात इंद्रायणी, फुले समृद्धी अशा वाणाच्या भाताची लागवड केली होती. याशिवाय पार्वती, सोनम, तृप्ती, साईराम या वाणाकडेही शेतकऱ्यांचा कल वाढला होता. परंतु शेतकऱ्यांनी सर्वाधिक इंद्रायणी या वाणाची सर्वाधिक लागवड केली होती.

सुरुवातीच्या काळात काही भागात चांगला पाऊस असल्याने भात पिके जोमात होती. परंतु वाढीच्या अवस्थेत आणि काढणी करण्याच्या अवस्थेत जोरदार पाऊस झाला होता. त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. यंदा ऑक्टोबर महिन्यात परतीच्या पावसाने धुमाकूळ घातल्याने मावळ, मुळशी, भोर, वेल्हा, हवेली, खेड, जुन्नर आणि आंबेगाव या तालुक्यात भाताचे मोठे नुकसान झाले. त्यातच अनेक ठिकाणी भात पिके वाढीच्या तर काही ठिकाणी पीक निसवण्याच्या अवस्थेत असताना तुरळक ठिकाणी करपा रोगाचा प्रादुर्भाव झाला आहे. त्यातच शेवटच्या टप्प्यात पुरेसा जोरदार पाऊस झाला.

नुकसान झालेल्या भात पिकांचे पंचनामे करण्यात आले आहे. तरीही ज्या ठिकाणी अधिक नुकसान झाले नाही, तेथील भात पिकांची काढणी अंतिम टप्प्यात आली आहे. त्यामुळे अनेक ठिकाणी भात पिकांच्या उत्पादकतेत घट येणार असल्याचे चित्र आहे.