सुरू हंगामातील ऊस लागवड १५ डिसेंबर ते १५ फेब्रुवारी या कालावधीत करावी. यालागवडीत हिरवळीचे खत आंतरपीक म्हणून घेऊन बाळ बांधणी करताना जमिनीत गाडावे. त्यामुळे जमीन सुपीकता वाढण्यास मदत होईल. ऊस लागवड करण्याअगोदर पहिली फणपाळी देऊन ढेकळे फोडून घ्यावीत. त्यानंतर चांगले कुजलेले शेणखत किंवा कंपोस्ट खत रोटाव्हेटरच्या साह्याने जमिनीत चांगले मिसळून घ्यावे. उरलेले शेणखत आणि रासायनिक खतांचा पहिला हप्ता लागवडीच्या सरीमध्ये मातीत मिसळावा. शेणखत किंवा कंपोस्ट खत पुरेसे नसल्यास प्रेसमड, कोंबडी खत, बायोकंपोस्ट उपलब्ध असलेल्या वेगवेगळ्या पेंडी अशा अनेक पर्यायांनी जमिनीमध्ये सेंद्रिय पदार्थ मिसळता येतात. हिरवळीची पिके वाढवून जमिनीत गाडल्यास सेंद्रिय पदार्थांचा मोठ्या प्रमाणात पुरवठा होतो. ताग किंवा धैंचा ही हिरवळीची पिके फायदेशीर ठरतात. सुरू हंगामातील लागवड डिसेंबर महिन्यात सुरू होते. त्यामुळे या कालावधीत ताग किंवा धैंचा ही पिके घेऊन उसाची लागवड करणे शक्य होत नाही. अशावेळी हिरवळीचे खत आंतरपीक म्हणून घेऊन ८ आठवडे म्हणजे बाळ बांधणी करताना जमिनीत गाडावे. त्यामुळे जमीन सुपीकता वाढण्यास मदत होईल. रासायनिक खतांचा वापर
सुरू हंगामासाठी प्रति हेक्टर खत वापरण्याची पद्धत (किलो/ हेक्टर)
खते देण्याची वेळ | सरळ खते | मिश्र किंवा संयुक्त खते | मिश्र किंवा संयुक्त खते | |||||
युरिया | सिंगल सुपर फॉस्फेट | म्युरेट ऑफ पोटॅश | १०:२६:२६ | युरिया | युरिया | डी.ए.पी.(१८ः४६ः००) | म्युरेट ऑफ पोटॅश | |
लागणीच्या वेळी | ५४ | ३५९ | ९६ | २२१ | -- | -- | १२५ | ९६ |
६ ते ८ आठवड्यांनी | २१७ | -- | -- | -- | २१७ | २१७ | -- | -- |
१२ ते १४ आठवड्यांनी | ५४ | -- | -- | -- | ५४ | ५४ | -- | -- |
मोठी बांधणी करताना | २१७ | ३५९ | ९६ | २२१ | १६८ | १६८ | १२५ | ९६ |
वरील खत मात्रा उदाहरणादाखल दिल्या आहेत. अन्नद्रव्याचे प्रमाण आणि खतांतील अन्नद्रव्यांचे प्रमाण लक्षात घेऊन प्रमाणित खतांची निवड करावी. माती परीक्षण करूनच खतांचा वापर करावा. |
ठिबक सिंचनाद्वारे खतांचा वापर विद्राव्य खतांचा वापर ठिबक सिंचनाद्वारे केल्यास खतांची उपयुक्तता वाढते. तसेच खतांची ४० टक्केपर्यंत बचत शक्य होते. मुळांजवळ खते दिल्यामुळे उत्पादनामध्ये वाढ होते. ठिबक सिंचनाद्वारे खतांचा वापर करण्याचे वेळापत्रक
खते देण्याच्या वेळा | नत्र | स्फुरद | पालाश |
युरिया (कि/हे) | फॉस्फोरिक आम्ल (कि/हे) | म्युरेट ऑफ पोटॅश (कि/हे) | |
लागणीच्या वेळी | ३ | १.१५ | १.१६ |
२ आठवड्यांनी | ६ | २.३० | २.३२ |
४ आठवड्यांनी | ६ | २.३० | २.३२ |
६ आठवड्यांनी | १२ | ४.६० | २.३२ |
८ आठवड्यांनी | २० | ६.८२ | ३.४८ |
१० आठवड्यांनी | २० | ६.८२ | ४.६४ |
१२ आठवड्यांनी | २६ | ९.१८ | ५.८० |
१४ आठवड्यांनी | २६ | ९.१८ | ६.९६ |
उसासाठी गंधकाचा वापर महाराष्ट्रातील ऊस जमिनीत गंधकाची कमतरता आढळून येते. त्यासाठी वसंतदादा शुगर इन्स्टिट्यूटने शाश्वत उत्पादकतेसाठी गंधकयुक्त खतांचा वापर करण्याची शिफारस केली आहे. त्यासाठी ऊस लागवडीच्या वेळी हेक्टरी ६० किलो मुलद्रवी गंधक द्यावे. त्यामुळे ऊस उत्पादनात १० ते २४ आणि १५ ते ३० टक्के साखर उत्पादनात वाढ झालेली दिसून येते. खते देण्याच्या पद्धती व काळजी
संपर्क ः डॉ. पी.एस.देशमुख, ९९२१५४६८३१ (वसंतदादा शुगर इन्स्टिट्यूट, मांजरी (बु.) पुणे)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.