मराठवाडी धरणावर पुन्हा यंत्रणा सज्ज

ढेबेवाडी, जि. सातारा ः पावसाळ्यात थांबविलेले मराठवाडी धरणाचे बांधकाम आता पुन्हा सुरू करण्यासाठी हालचाली गतिमान झाल्या आहेत. धरणस्थळी बांधकाम यंत्रणाही सज्ज झाली असून, धरणग्रस्तांच्या प्रलंबित प्रश्नातून मार्ग काढून आगामी सात महिन्यांत धरणाच्या बांधकामाचा महत्त्वपूर्ण टप्पा पूर्ण करण्याचे मोठे आव्हान सध्या पाटबंधारे विभागासमोर आहे. 

वांग नदीवरील मराठवाडीजवळ सुमारे २२ वर्षांपूर्वी २.७३ टीएमसी पाणीसाठा क्षमतेच्या धरणाच्या बांधकामाला सुरवात झालेली असली तरी अद्याप ते पूर्ण झालेले नाही. सध्या धरणाच्या बांधकामाने मोठी गती घेतली आहे. प्रकल्पग्रस्तांच्या अनेक वर्षांपासून प्रलंबित असलेल्या प्रश्नांचाही निपटारा करण्याचे काम वेगाने सुरू आहे. 

धरणाच्या सांडव्याच्या बांधकामाचा एक टप्पा पावसाळ्यापूर्वी पूर्ण झाल्याने त्यातील पाणीसाठवण क्षमता ०.६० टीएमसी वरून १.०५ टीएमसीवर पोचली आहे. यंदाच्या पावसाळ्यात पाणीपातळी ६४३ मीटरवर पोचल्याने अनेक धरणग्रस्त कुटुंबांना निवारा शेडमध्ये पाठवावे लागले. सध्याही त्यांचा तेथेच मुक्काम आहे. पावसाळ्यात थांबविलेले धरणाचे बांधकाम पुन्हा सुरू करण्यासाठी सध्या हालचाली सुरू झाल्या असून, रोलर, पोकलेन, डंपर, मिलर, डोझर यांसह कर्मचारी यंत्रणा त्यासाठी सज्ज झाली आहे. 

धरणाचे बांधकाम पूर्ण करण्यासाठी कालमर्यादा निश्‍चित केल्याने काँक्रिटीकरण, पिचिंग, मातीकाम, गेट, इंटकवेल यांची शिल्लक राहिलेली कामे पूर्णत्वाला नेण्याचे मोठे आव्हान पाटबंधारे विभागासमोर आहे. या धरणातील काही धरणग्रस्तांचे प्रश्न अजूनही प्रलंबितच आहेत. त्यामध्ये माहुली गावठाणात पुनर्वसित होणाऱ्या उमरकांचन येथील धरणग्रस्तांचा चिघळलेला प्रश्न, मोठा गाजावाजा करून मंजुरी दिलेल्या मेंढ गावठाणातील नागरी सुविधा व भूखंडांचा प्रश्न, थकीत निर्वाह भत्ता आदींचा समावेश आहे.

कऱ्हाड-पाटणला दिलासा द्यावा मराठवाडी धरणाचे लाभक्षेत्र कऱ्हाड व पाटण तालुक्‍यात असून, टेंभू योजनेलाही यातील पाण्याचा फायदा होणार आहे. लाभक्षेत्रातील अनेक शेतकऱ्यांच्या जमिनी धरणग्रस्तांच्या पुनर्वसनासाठी संपादित केल्या असून, २२ वर्षांपासून लाभक्षेत्रातील शेतकरी मराठवाडीच्या पाण्याकडे डोळे लावून बसले आहेत. वांग नदीवर कोल्हापूर पद्धतीचे दहा बंधारे बांधून पाणी अडविण्याचे नियोजन केले असून, त्यापैकी आठ बंधारे पूर्ण झाले आहेत. यावर्षी तरी हा प्रकल्प पूर्णत्वाला नेऊन दिलासा द्यावा, अशी लाभक्षेत्रातील शेतकऱ्यांची अपेक्षा आहे.