साताऱ्यात स्ट्रॉबेरीचे क्षेत्र घटले

सातारा ः स्ट्रॉबेरीच्या मागील हंगामास कोरोनाचा बसलेला फटका, लागवडीच्या कालावधीत परतीच्या पावसाचे थैमान तसेच पुढील काळात स्ट्रॅाबेरी विक्रीवर परिणाम होण्याची भीती याचा परिणाम स्ट्रॅाबेरीच्या क्षेत्रावर झाला आहे. महाबळेश्वरसह, वाई, जावळी, कोरेगाव तालुक्‍यातील स्ट्रॉबेरीच्या क्षेत्रात एक हजार एकरवर होण्याचा अंदाज व्यक्त केला जात आहे.  राज्यात महाबळेश्वर तालुक्‍यात सर्वाधिक अडीच हजार एकर, तर वाई, जावली, कोरेगाव, सातारा, पाटण या पाच तालुक्‍ंयात सुमारे एक हजार क्षेत्रावर स्ट्रॉबेरीचे सर्वसाधारण क्षेत्र आहे. सातारा, खटाव, पाटण तालुक्‍यातही काही प्रमाणात स्ट्रॉबेरीची लागवड होते. स्ट्रॉबेरी लागवडीसाठी परदेशातून मातृरोपे आणली जातात. हरितगृहात या मातृरोपांद्वारे शेतात लागवडीसाठीच्या रोपांची निर्मिती केली जाते. मागील हंगामाच्या अंतिम टप्यात कोरोना आल्यामुळे लॅाकडाउन करण्यात आले. यामुळे शेतकऱ्यांना स्ट्रॅाबेरी फेकून देण्याची वेळ आली. यातून शेतकऱ्यांना लाखो रुपयांचा तोटा सहन करावा लागला.  अमेरिका, इटली या देशांतून सर्वाधिक मातृरोपे आणली जातात. मात्र याच देशात कोरोनाचे थैमान घातल्याने काहीसा विलंब झाला. मात्र त्यानंतर रोपे आल्यानंतर त्यापासून रोपे निर्मिती सुरू झाली. सप्टेंबर माहिन्यात लागवडीस प्रारंभ झाला होता. लागवडीच्या काळामध्ये महाबळेश्वरसह जिल्ह्यात सर्वत्र परतीच्या पावसाने थैमान घातले. यामुळे काही कालावधीसाठी स्ट्रॉबेरी लागवड ठप्प झाली. यानंतर पावसाने उघडीप दिल्यावर शेतात वाफसा येईल तसतशी लागवड होत राहिली.  जिल्ह्यातील स्ट्रॉबेरीची लागवड अंतिम टप्प्यात आली असून, जवळपास १० ते १५ टक्के लागवड अद्यापही बाकी आहे. महाबळेश्वर तालुक्‍यात सर्वसाधारण अडीच हजार एकर क्षेत्रावर स्ट्रॉबेरी लागवड केली जाते. यंदा मात्र सुमारे दोन हजार एकर क्षेत्रावर स्ट्रॉबेरीची लागवड झाली आहे. त्यामुळे महाबळेश्वर तालुक्‍यातील लागवड क्षेत्र पाचशे एकरने घटले आहे. वाई, जावळी, कोरेगाव, सातारा, पाटण या पाच तालुक्यांत सुमारे एक हजार एकर क्षेत्रावर लागवड होते; मात्र यंदा या तालुक्‍यांत ५०० एकर क्षेत्रावर लागवड झाली आहे. याचा उत्पादनावर परिणाम होणार असून, जवळपास २० ते २५ टक्के घट होण्याचा अंदाज व्यक्त केला जात आहे.

कोरोनाचा परिणाम  मागील हंगामात कोरानामुळे स्ट्रॉबेरी विक्री करता आली नाही. यामुळे शेतकऱ्यांना नुकसान सहन करावे लागले होते. अजूनही कोरोनाची भीती असल्याने महाबळेश्‍वर, पाचगणी येथे पर्यटक कमी येणार आहेत. तसेच इतर राज्यात स्ट्रॅाबेरी जाईल का नाही, ही शंका मनात असल्यामुळे शेतकऱ्यांनी लागवड क्षेत्रात घट केली आहे. याचा परिणाम उत्पन्नावर होणार आहे.  

प्रतिक्रिया कोरानामुळे स्ट्रॅाबेरीची विक्री कितपत होईल यांची शेतकऱ्यांच्या मनात धास्ती असल्याने क्षेत्रात घट झाली आहे. परतीच्या पावसामुळे स्ट्रॉबेरी पिकावर परिणाम झाला आहे.  - गणपत भिलारे, अध्यक्ष, श्रीराम फळप्रक्रिया सहकारी संस्था, भिलार.