अंजीर पिकात मास्टर अन् मार्गदर्शकही

पुणे जिल्ह्यात बारामती तालुक्यातील निंबूत येथील दीपक जगताप यांच्या स्वभावातच संशोधकाची वृत्ती दिसून येते. स्वावलंबनातून स्थैर्याकडे, श्रमातून समृद्धीकडे, शास्त्रीय ज्ञान, अनुभवातून प्रगतीकडे आणि शेतीतून समग्र परीवर्तनाकडे असा त्यांचा दृष्टिकोन आहे. याच पद्धतीने सहा एकरांत दर्जेदार अंजिराची शेती यशस्वी करून त्यातील मास्टर व मार्गदर्शक म्हणून त्यांनी ओळख मिळवली आहे. पुणे जिल्ह्यात बारामती तालुक्यातील निंबूत हे जवळपास पाच हजार लोकसंख्येचे गाव. या भागातील बहुतांश जमीन जिरायती प्रकारची आहे. गावातील गणेश व दीपक या जगताप बंधूंनी अथक परिश्रमातून वडिलोपार्जित माळरानावर अंजिराची बाग फुलविली आहे. माळरानावरील चढउतार, खडकाळ जमीन, छोटे-मोठे दगडगोटे दूर करून त्यांनी माळरानाचे सपाटीकरण केले. त्यासाठी पाच लाख रुपये खर्च आला. रोजगार हमी योजनेअंतर्गत दोन हेक्टरसाठी पस्तीस हजार अनुदान मिळाले. वीर धरणातील कालव्याजवळ त्यांचे एक क्षेत्र आहे. तेथील विहिरीवरून दोन किलोमीटर अंतरावरून माळरानावर पाणी आणले. त्यात भाजीपाला, ऊस आदी पिके घेण्यास सुरुवात केली. परंतु दरांतील चढउतार व खर्चाची मोठी समस्या जाणवली. अंजिराची निवड

व्यवस्थापनातील टिप्स

पानांचे महत्त्व दीपक सांगतात, की अंजिराचे पान शेवटपर्यंत मोठे, चमकदार दिसले पाहिजे. तरच फळही चमकदार तयार होते. पानांची काळजी घ्यायला हवी. काही शेतकरी पॅकिंगमध्ये पाने ठेवतात. उन्हाळ्यात मग पानगळ होते. सूर्यप्रकाश थेट झाडांच्या खोड-सालीवर पोचतो. झाड कमकुवत व रोगट होते.

रोगांचे नियंत्रण

उत्पादन, उत्पन्न व दर

विक्री व्यवस्था प्रामुख्याने सांगली, मिरज, कोल्हापूर भागांत विक्री होते. बारामती भागातून या भागासाठी रेल्वे वाहतूक सोयीची असल्याचे दीपक सांगतात. शिवाय दर देखील पुण्याच्या तुलनेत कमी नाहीत. यंदा महाबळेश्‍वर, वाई, पाचगणी आदी भागांत विक्री केली आहे. मार्गदर्शकाच्या भूमिकेत

पुरस्काराने सन्मानित

विक्रीचा अनुभव लहानपणी आईने शेवग्याच्या शेंगांची विक्री करून येण्यास सांगितले. त्या वेळी दहा किलो माल हाती होता. विक्रीअखेर १६० रुपये हाती येणे अपेक्षित असताना ९६ रुपयेच मिळाले. तेव्हापासून विक्री, हिशेब, दर आदींची सवय व जाण आल्याचे दीपक म्हणाले. संपर्कः दीपक जगताप, ९७६३४३७४०७