दोघे युवामित्र झाले जिरॅनिअम तेल उद्योजक

नाशिक जिल्ह्यातील कृषी पदवीधर सौरभ जाधव व स्वप्नील नवगिरे या तरुणांनी जिरॅनिअम पिकापासून सुगंधी तेलनिर्मिती यशस्वी करून तरुण वयातच उद्योजकतेचा आदर्श उभारला आहे. ओझर मिग (ता. निफाड) येथे त्यांनी ‘मोबाईल प्रक्रिया युनिट’ उभारले आहे.  नाशिक जिल्ह्यातील नांदूर मध्यमेश्‍वर (ता. निफाड) येथील सौरभ जाधव हा कृषी पदवीधर आहे. अभ्यासूवृत्ती व नवनिर्मितीकडे कल असलेल्या सौरभने शोधकवृत्तीतून जिरॅनिअम पिकापासून सुगंधी तेलनिर्मिती करण्याचे नक्की केले. त्यापूर्वी लागवड, काढणीपश्‍चात प्रक्रिया, तेलनिर्मिती, बाजारपेठ आदी बारकावे समजून घेतले. घरच्यांचा सुरुवातीला विरोध असताना स्वतःकडील बचत रक्कम व मित्रांकडून उसनवारी करून ७० हजार रुपयांचे भांडवल उभे केले. वनस्पतीच्या काड्या आणून रोपनिर्मितीचा प्रयत्न केला. मात्र हा प्रयोग फसला. मग नारायणगाव (जि. पुणे) येथून तयार रोपे आणून ओझर येथे घेतलेल्या अर्धा एकर भाडेतत्त्वावरील क्षेत्रात जानेवारी २०१८ मध्ये ४ हजार रोपांची लागवड केली. रोपांच्या निर्मितीत काही अंशी अपयश आले. मात्र त्रुटी शोधून काढल्या. सातत्यपूर्ण अभ्यास, सूक्ष्म निरीक्षणे यातून समस्यांवर मात केली. तेलनिर्मितीसाठी स्थलांतरित मॉडेल तेलनिर्मितीसाठी आवश्‍यक २०० किलो पाला प्रक्रिया क्षमतेचे युनिट ज्ञान व स्वकुशलबुद्धीतून विकसित केले. तेलाचा अधिक उतारा व गुणवत्ता कशी मिळेल यासाठी सातत्यपूर्ण काम करून निरीक्षणे नोंदवली. प्रक्रिया यशस्वी होताच क्षमता वाढविण्यासाठी मित्र स्वप्नील नवगिरे यास सोबत घेऊन ‘डिझाइन’ बनविले. पुढे एकत्र काम करत पावणेदोन लाख रुपये भांडवलात ५०० किलो पाला प्रक्रिया क्षमतेचे युनिट बनविले. लागवडीखालील क्षेत्र तीन ठिकाणी असल्याने पाला काढणीयोग्य झाल्यानंतर स्थलांतरित (मोबाईल) स्वरूपाचे हे युनिट आहे. त्यामुळे वाहतूक खर्च वाचविण्यासाठी त्याचा मोठा उपयोग होतो. ...असा आहे तेलनिर्मिती प्रकल्प

करार शेती

तेलनिर्मिती

तेलाला मागणी

उत्पादन

अर्थकारण

उत्पन्नाचे अन्य मार्ग आंतरपिकांत उत्पन्न फक्त मुख्य पीक लागवडीवर अवलंबून न राहता कोथिंबीर, शेवगा, डाळिंब, टरबूज आदी पिके त्यात घेतली आहेत. रासायनिक निविष्ठांचा वापर न करता सेंद्रिय पद्धतीने उत्पादन घेण्यावर भर असतो. जिरॅनिअम वनस्पतीतील गुणधर्मामुळे कीड- रोगप्रतिबंध झाल्याचे सौरभ सांगतात. आंतरपिकांतील उत्पन्नातून भाडेशुल्क कमी होते. रोपनिर्मिती

कंपोस्ट खत तेलनिर्मितीनंतर टाकाऊ काड्यांपासून एका टन ते ८०० किलोपर्यंत सेंद्रिय खत तयार होते. त्याचा वापर शेतातच होतो. अडचणींवर मात

स्वयंचलित युनिटसाठी प्रयत्न 

संपर्क : सौरभ जाधव, ७३५०५००४१७