खानदेशात अत्यल्प पेरणी

जळगाव ः खानदेशात या महिन्यात अपवाद वगळता हवा तसा पाऊस झालेला नाही. परिणामी महागडे बियाणे पेरणी शेतकऱ्यांनी टाळली आहे. फक्त पाच टक्के क्षेत्रातच पेरणी झाल्याची माहिती आहे. 

पेरणीला खऱ्या अर्थाने सुरवातच झालेली नाही. पेरणी सुरू नसल्याने बियाणे, खते बाजारातही फारशी उलाढाल नाही. खानदेशात जूनमध्ये सरासरीच्या २५ टक्केही पाऊस झालेला नाही. पाऊस पडतो, पण लागलीच रखरखते ऊन असते. यात जमिनीत वाफसा नाही. जमीन लागलीच कोरडी पडते. कुठेही ५० मिलीमीटरपेक्षा अधिक पाऊस झालेला नसल्याची स्थिती आहे. 

खानदेशात जळगाव जिल्ह्यात एकूण सात लाख ६८ हजार हेक्टरवर, धुळ्यात पावणेचार लाख हेक्टरवर आणि नंदुरबारात सुमारे दोन लाख हेक्टरवर पेरणी होणार आहे. यात फक्त पूर्वहंगामी (बागायती) कापसाचीच लागवड झाली आहे. कोरडवाहू कापूस, सोयाबीनची पेरणी कुठेही झालेली नाही. बियाणे महाग असल्याने शेतकरी पेरणी टाळत आहेत. दुबार पेरणीचा खर्च वाढल्यास वित्तीय अडचणी वाढतील, असे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे. 

कृषी विभागही वारंवार ४५ ते ६० मिलिमीटर पाऊस पडल्याशिवाय पेरणी करू नका, असे सांगत आहे. ज्वारी, उडीद, मूग, तूर यांची पेरणीदेखील रखडली आहे. जळगाव जिल्ह्यात चाळीसगाव, पाचोरा, जळगावचा दक्षिण भाग, एरंडोल आदी क्षेत्रात काही शेतकऱ्यांनी कोरडवाहू कापूस, मूग, उडदाची पेरणी केली आहे. या भागात अधूनमधून पावसाने हजेरी लावल्याने स्थिती बरी आहे. पण चोपडा, यावल, जळगावचा उत्तर भाग, भुसावळ, बोदवड आदी भागात पेरण्यांना गतीच आलेली नाही. धुळ्यातही शिंदखेडा, शिरपूर, धुळे आदी भागात पेरणी सुरू झालेली नाही. पेरण्या रखडल्याने किंवा लांबल्याने शेतकऱ्यांचाही हिरमोड होत आहे. 

कारण यंदा पाऊस चांगला येईल, असे सुरवातीपासून सांगितले जात होते. परंतु नेमका पेरणीच्या वेळी पाऊस खानदेशात हवा तसा नसल्याने शेतकरी चिंतेत आहेत. सकाळी ऊन, दुपारी सुसाट वारा व सायंकाळी ढगाळ वातावरण किंवा तुरळक पाऊस, अशी स्थिती अनेक भागात असते. गुरुवारी (ता. १७) सायंकाळीदेखील जळगाव, एरंडोल, पाचोरा, चाळीसगाव, धरणगाव आदी भागात हलका ते मध्यम आणि काही मंडळांमध्ये तुरळक पाऊस झाला. जोरदार पावसाची शेतकरी प्रतीक्षा करीत आहेत.