अकोला ः परतीच्या पावसाने कापूस पिकाचे मोठ्या प्रमाणावर आधीच नुकसान झाले आहे. त्यातून सावरलेल्या कपाशीवर फुले, पात्या, बोंडे लागत आहेत. मात्र, यावरही गुलाबी बोंड अळी येण्याची दाट शक्यता तज्ज्ञांनी वर्तविली आहे. डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठाच्या प्रक्षेत्रावर गेल्या आठवड्यात घेतलेल्या निरीक्षणात कामगंध सापळ्यांमध्ये पतंग दिसून आले आहेत. तर पातूर तालुक्यात कापसावर १० टक्क्यांवर या अळीचा प्रादुर्भाव झाल्याचे कृषी अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केले आहे. गुलाबी बोंड अळीचा प्रादुर्भाव सप्टेंबरच्या शेवटच्या तसेच ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यात सरासरी २९ ते ३३ सेल्सिअस तापमान असताना आढळून येतो. परंतु, या वर्षी पावसाचा हंगाम वाढल्याने व बोंड अळीस पोषक वातावरण सध्या असल्याने या अळीचे पतंग जमिनीत असलेल्या कोषावस्थेतून बाहेर निघाले. ही परिस्थिती सर्वत्र असल्याची शक्यता आहे. कोषातून बाहेर निघालेले पतंग मिलन होऊन अंडी घातल्यानंतर ८ ते १० दिवसांनी त्यांचा प्रादुर्भाव ज्या कपाशीला हिरवी बोंडे व पात्या आहेत त्या ठिकाणी दिसून येण्याची शक्यता नाकारता येत नसल्याने कृषी विद्यापीठाच्या तज्ज्ञांनी म्हटले आहे. पंदेकृविच्या तज्ज्ञांनी सुचविलेले उपाय डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठाच्या कीटकशास्त्र विभागाचे प्रमुख डॉ. डी. बी. उंदीरवाडे यांनी या अळीच्या नियंत्रणासाठी दिलेल्या माहितीनुसार शेतकऱ्यांनी त्वरिक किमान एकरी दोन फेरोमोन सापळे लावून सतत तीन दिवस सात ते आठ पतंग आढळल्यास ५ टक्के निंबोळी अर्क किंवा अॅझाडिरेक्टीन (१५०० पीपीएम) २५ मिलि प्रति १० लिटर पाण्यामधून फवारावे. बोंड, पात्या, फुलांमध्ये प्रादुर्भाव ५ ते १० टक्के आढळून आल्यास इंडोक्झाकार्ब (१५.८ टक्के प्रवाही) १० मिलि किंवा क्विनॉलफॉस (२५ टक्के) २५ मिलि किंवा क्लोरपायरीफॉस (२० टक्के) २५ मिलि प्रति १० लिटर पाणी याप्रमाणे फवारणी करावी. गुलाबी बोंड अळीचा प्रादुर्भाव १० टक्क्यांपेक्षा अधिक असल्यास इमामेक्टीन बेंझोएट (५ टक्के दाणेदार) ४ ग्रॅम किंवा प्रोफेनोफॉस (४० टक्के) + सायपरमेथ्रीन (४ टक्के) २० मिलि प्रति १० लिटर पाणी याप्रमाणे फवारणी करावी. फवारणीच्या या मात्रा नॅपसॅक पंपासाठीच्या आहेत. डिसेंबर २०१९ नंतर कापूस पीक पूर्णतः काढून फरदड घेण्याचा मोह टाळावा, असेही डॉ. उंदीरवाडे यांनी म्हटले आहे.
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.