कारखान्यांना ‘सहवीज’मधून १०४१ कोटींचे उत्पन्न

पुणे  : राज्यातील साखर कारखान्यांनी सहवीज उत्पादनात दमदार पाऊल टाकले आहे. २२१ कोटी युनिटस् वीजनिर्मिती करीत एक हजार ४१ कोटींची कमाई केली आहे. राज्यात ११९ कारखान्यांनी आतापर्यंत २२१५ मेगावॉट क्षमतेचे प्रकल्प उभारले आहेत. मात्र, यंदा त्यापैकी १११ प्रकल्प चालू होते. त्यांची क्षमता दोन हजार ३५ मेगावॉटच्या आसपास होती. 

“सहकारी कारखान्यांनी ६१ ठिकाणी १२४३ मेगावॉट क्षमतेचे प्रकल्प उभारून सहवीज निर्मिती क्षेत्रात चांगली कामगिरी केली आहे. अडचणी असूनदेखील प्रकल्प चालविण्याचा प्रयत्न सहकारी कारखान्यांकडून केला जातो. अर्थात खासगी कारखानेदेखील जोमाने सहवीज क्षेत्रात पुढे येत आहेत. ५८ खासगी कारखान्यांनी ९७१ मेगावॉट क्षमतेचे प्रकल्प उभारले आहेत,” अशी माहिती सूत्रांनी दिली. 

राज्यात सव्वादोनशे कोटी युनिटच्या आसपास सहवीज तयार होत असली तरी कारखान्यांकडून त्यातील ४८ कोटी युनिटस् वीज वापरली जाते. उर्वरित, १४६ कोटी युनिटसची निर्यात होते. त्यामुळे यंदा कारखान्यांना एक हजार कोटी रुपयांच्या पुढे उत्पन्न मिळालेले आहे. शासनाने २००८ मध्ये सहवीज निर्मितीचे धोरण स्वीकारल्यामुळे ही किमया घडल्याचे साखर उद्योगाचे म्हणणे आहे. मूळ धोरणात दोन हजार मेगावॉटचे लक्ष्य ठेवले होते. प्रत्यक्षात ते गाठण्यासाठी दहा वर्षाचा कालावधी गेला. कारखान्यांनी प्रकल्प उभारले तरी प्रत्यक्षात शासनाबरोबर वीज खरेदी करार झाला तरच नफा मिळतो. अन्यथा भांडवली खर्च अडकून उलट कारखान्यांना तोटा सहन करावा लागतो.  

गेल्या हंगामात १७ कारखान्यांनी नवे प्रकल्प उभारले व त्यांच्याकडून ३०७ मेगावॉट वीज घेण्याचे करार शासनाने केले. मात्र, सात प्रकल्पांचे १०२ मेगावॉटचे करार अजूनही रखडलेले आहेत. शासनाने २००८ ते २०१८ या कालावधीत सव्वा सहा रुपये प्रतियुनिट दराने वीज खरेदी केली. आता दर घटविला आहे. मात्र, वीज कंपनीने ४५० कोटीची बिले अजूनही अदा केलेली नाहीत, असे कारखान्यांचे म्हणणे आहे.