कृषी सल्ला : कपाशी, मूग-उडीद, भुईमूग, तूर, मका, वेलवर्गीय पिके

कृषी सल्ला
कृषी सल्ला

कपाशी    

  •  उगवण ते पाते लागणे    
  •  पेरणीनंतर ३० दिवसांनी हेक्टरी ६०.८७ किलो युरिया द्यावे.
  •  तणांचे नियंत्रण करण्यासाठी व जमिनीत पडणाऱ्या भेगातून होणारे पाण्याचे बाष्पीभवन रोखण्यासाठी शेतात कोळपणी करून घ्यावी. यामुळे जमिनीत ओलावा व हवा खेळती राहण्यास मदत होते. 
  •  पाती धरतेवेळी, फुलोरा व बोंड धरतेवेळी पहिल्यांदा ५% निंबोळी अर्क (५ टक्के) किंवा कडूनिंबआधारीत कीटकनाशक ॲझाडिरेक्टीन (१० हजार पीपीएम) २ ते ३ मि.लि. प्रतिलिटर याप्रमाणे फवारणी करावी. यामुळे बोंड अळीच्या मादीस अंडी घालण्यास अटकाव होईल.
  •  बीटी कापूस बोंड अळ्यांना प्रतिकारक्षम राहण्यासाठी बीटी कपाशीच्या सभोवती ५ ओळी किंवा २० टक्के बिगरबीटी संकरित वाणाची लागवड करावी.    
  •  ज्या ठिकाणी कपाशी पिकास पाण्याचा ताण पडला असेल केवळ तिथेच युरिया २ टक्के म्हणजेच २० ग्रॅम प्रतिलिटरप्रमाणे किंवा पोटॅशियम नायट्रेट १ टक्का म्हणजेच १० ग्रॅम प्रतिलिटर याप्रमाणे फवारणी करावी. 
  •    मूग-उडीद

  •  रोप अवस्था    
  •  आता शक्यतो मूग व उडीद यांची पेरणी करणे टाळावे. 
  •  पेरणी झालेल्या ठिकाणी आवश्यकतेनुसार कोळपणी करावी. 
  •  मूग व उडीद पीक २५ ते ३० दिवसांचे झाले असेल आणि पाण्याचा ताण जाणवत असेल तर युरिया (२ टक्के) म्हणजेच २० ग्रॅम प्रतिलिटर याप्रमाणे युरिया चांगला विरघळल्यानंतरच फवारणी करावी.
  •  काही ठिकाणी गोलीरुसीड बिटलचा प्रादुर्भाव झालेला दिसत आहे. अशा ठिकाणी क्विनॉलफॉस (२५ टक्के प्रवाही) २.५ मिली प्रतिलिटर पाणी याप्रमाणे फवारणी करावी.
  • भुईमूग      रोप अवस्था      पाने खाणाऱ्या अळीच्या नियंत्रणासाठी एकरी २० पक्षी थांबे उभारावेत.        तूर      रोप अवस्था      तुरीचे पीक सुरवातीच्या काळात (३०–४० दिवस) अतिशय सावकाश वाढते. सुरवातीच्या काळात तणांचा प्रादुर्भाव जास्त असतो. तुरीचे पीक पेरणीपासून ४५ दिवसांपर्यंत तण विरहीत ठेवल्यास उत्पादनात लक्षणीय वाढ होते. तृणधान्याचे आंतरपीक घेतल्यास तणांचा व किडींचा प्रादुर्भाव कमी दिसतो.        मका     रोप अवस्था     लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी निंबोळी अर्काची फवारणी करावी. तसेच कामगंध सापळे लावावे. लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी खालील प्रकारे फवारणीचे नियोजन करावे.  फवारणी प्रती १० लिटर पाणी

  •  पहिली फवारणी : स्पिनेटोरम (११.७ इसी) ३-४ मिली
  •  दुसरी फवारणी : थायामिथॉक्झाम (१२.६%) अधिक लॅंबडा सायहॅलोथ्रीन (९.५%) (संयुक्त कीटकनाशक) ५ मिली
  •  तिसरी फवारणी : क्लोरॲन्ट्रानिलीप्रोल (१८.५%) ४.५ मिली       
  • बटाटा          तुडतुडे, मावा आणि पांढरी माशी या किडींचा प्रादुर्भाव दिसून येताच निंबोळी अर्क ४ मिली प्रतिलिटर याप्रमाणे फवारणी करावी.      वेलवर्गीय पिके केवडा   हा रोग सुडोपेरोनोस्पोरा कुबेन्सीस नावाच्या बुरशीमुळे होतो.    लक्षणे - सुरवातीला पानाच्या वरील बाजूला फिक्कट हिरवे पिवळसर रंगाचे ठिपके दिसतात. ढगाळ हवामानात या ठिपक्यांच्या खालच्या बाजूला जांभळट रंगाच्या बुरशीची वाढ झालेली दिसते. नंतर हे जांभळट डाग पांढरे काळे किंवा राखाडी झालेले दिसतात.  उपाय 

  •  रोगाची लक्षणे दिसताच रोगग्रस्त पाने काढून नष्ट करावीत. 
  •  प्रतिबंधक उपाय म्हणून बियाण्यांची उगवण झाल्यानंतर २० दिवसांपासून ८ ते १० दिवसांच्या अंतराने क्लोरोथॅलोनील २.५ ग्रॅम किंवा मॅन्कोझेब २.५ ग्रॅम किंवा कॉपर ऑक्सिक्लोराईड २.५ ग्रॅम प्रतिलिटर पाणी याप्रमाणे साध्या हातपंपाने फवारणी करावी. 
  •  रोगाची तीव्रता वाढल्यास मेटॅलॅक्झील एम अधिक मॅन्कोझेब (संयुक्त बुरशीनाशक) २.५ ग्रॅम प्रतिलिटर पाणी याप्रमाणे फवारावे. पुढील फवारणी दहा दिवसांने करावी. 
  • भुरी   जवळ जवळ सर्वच वेलवर्गीय पिकांमध्ये ईरीसीफी सिकोरेसीआरम नावाच्या बुरशीमुळे हा रोग होतो.   लक्षणे - या रोगाची सुरवात जुन्या पानांपासून होते. पानाच्या दोन्ही पृष्ठभागावर पिठासारखी पांढरी बुरशी वाढते.  उपाय : 

  • भुरी रोगाची लक्षणे दिसताच फवारणी प्रतिलिटर पाणी
  • पेनकोनॅझोल १ मिली किंवा कार्बेन्डाझिम १ ग्रॅम 
  • पुढील फवारणी आवश्यकतेनुसार बुरशीनाशक बदलून करावी. 
  •  ः ०२४२६-२४३२३९ (प्रमुख, कृषी विद्या विभाग, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी.)  

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com