जलरोधक ई कपड्याची निर्मिती लेसर प्रिंटिंगद्वारे शक्य 

भविष्यामध्ये अंगावर वापरता येणाऱ्या उपकरणे, सेन्सर यांचे प्रमाण वाढत जाणार आहे. अशा उपकरणांना ऊर्जा पुरवण्याचे काम आपले कपडेच करू शकतील. अशा कपड्यांच्या निर्मितीसाठी लेसर प्रिंटिंग तंत्रज्ञान महत्त्वाचे ठरणार आहे. या लेसर प्रिंटिंग तंत्रज्ञानामध्ये अगणित क्षमता आहेत. त्याचा प्रत्यय विविध संशोधनातून येत असतो. अशा काही संशोधनाविषयी...   लेसर प्रिंटिंग तंत्राद्वारे केवळ तीन मिनिटांमध्ये १० सेंमी बाय १० सेंमी आकाराचा जल रोधक कपडा बनविण्यात ऑस्ट्रेलिया येथील आरएमआयटी विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी यश मिळवले आहे. या कपड्याची तन्यता अधिक असून, ही प्रक्रिया स्वस्त आहे. लेसर तंत्रज्ञानाद्वारे कपड्यांमध्ये ग्राफीन सुपरकॅपेसिटरचा अंतर्भाव सहजतेने करता येतो. हे कॅपेसिटर हे ताकदवान आणि अधिक काळापर्यंत ऊर्जा साठवणीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे ठरणारे आहेत. भविष्यातील स्मार्ट कपड्यांच्या निर्मितीसाठी ई टेक्सटाईल उद्योगामध्ये लेसर तंत्रज्ञान आघाडीवर असेल.  सध्या ग्राहकोपयोगी, आरोग्य आणि संरक्षण या दृष्टीने महत्त्वाची, पण अंगावर सहजतेने वापरता येईल, अशा उपकरणाचे प्रमाण वेगाने वाढत चालले आहे. या उपकरणासाठी आवश्यक ऊर्जा पुरवण्याची समस्या भविष्यात भेडसावणार आहे. त्या अनुषंगाने कपड्यांद्वारे ऊर्जेची उपलब्धता यासाठी गेल्या काही वर्षांपासून संशोधकांचे प्रयत्न सुरू आहेत. त्याविषयी माहिती देताना मेलबोर्न (ऑस्ट्रेलिया) येथील आरएमआयटी विद्यापीठातील शास्त्रज्ञ डॉ. लिट्टी थेक्ककारा यांनी सांगितले, की विविध प्रकारचे सेन्सर, वायरलेस समन्वय- संपर्क, आरोग्याचे सातत्याने निरीक्षण करणारी प्रणाली यांचा वापर कपड्यांमध्ये करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. अशा स्मार्ट कपड्यांसाठी पुरेशी ऊर्जा पुरवणाऱ्या विश्वासार्ह साधनांवरही काम केले जात आहे. त्यासाठी ग्राफीन आधारित सुपर कॅपेसिटर अत्यंत महत्त्वाचे ठरणार आहेत.  हे संशोधन ‘सायंटिफीक रिपोर्टस’ मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.  अडचणी आणि अपेक्षा ः 

ई टेक्सटाईल उद्योगाला भेडसावू घातलेल्या ऊर्जा साठवणीच्या समस्येवर मात करण्यासाठी लेसर प्रिंटिंग तंत्रज्ञान महत्त्वाचे ठरणार आहे. लेसर तंत्रज्ञानामुळे प्रत्यक्ष वेळेवर वापरता येईल, इतकी अपारंपरिक ऊर्जा साठवता येईल. या कपड्यांची निर्मितीही वेगाने करणे शक्य असून, तुलनेने खर्चही कमी राहण्याची शक्यता आहे. या नव्या तंत्रज्ञानाच्या पेटंटसाठी अर्ज करण्यात आला आहे.  - प्रो. मिन गू, शांघाय शास्त्र विद्यापीठ, चीन (मानद प्रोफेसर, आरएमआयटी विद्यापीठ)