आधुनिक तंत्र, बारमाही भाजीपाला

शेतीकडे पाहण्याचा व्यावसायिक दृष्टीकोन, शेतीत तज्ज्ञ होण्याची धडपड, कारले व चवळी व जोडीला भेंडी अशी बारमाही भाजीपाला पद्धती, आधुनिक तंत्राचा शोध व वापर या गुणवैशिष्ट्यांच्या आधारे खोलमारा (जि. भंडारा) येथील अमृत मदनकर यशस्वी शेती करताहेत. धानपट्ट्यात वेगळ्या पिकांचे प्रयोग करून अर्थकारण सुधारण्यासह गटशेती साकारण्याचा त्यांनी केलेला प्रयत्न स्तुत्य आहे .    भंडारा जिल्हा भातशेतीसाठी प्रसिद्ध आहे. जिल्ह्यातील खोलमारा गावातील शेतकरीदेखील  पारंपरिक पद्धतीने भाताची (धान) शेती करतात. एकरी उत्पादकता, खर्च व दर यांचा मेळ घालता  हाती फारच कमी रक्कम राहायची. प्रपंच, मुलांची शिक्षणे, घरच्या गरजा भागविण्यासाठी लागणाऱ्या पैशांची सोय करताना चांगलीच ओढाताण व्हायची. त्यामुळेच गावातील शेतकरी अर्थकारण उंचावणाऱ्या पर्यायी पिकांच्या शोधात होते. त्यातीलच एक अमृत मदनकर. त्यांची वडिलोपार्जित सुमारे साडेचार एकर शेती. त्यात विहिरींचा पर्याय आहे.  अर्थकारण सुधारणारी शेती  अमृत यांचे वडील पूर्वी अर्धा एकरांवर भाजीपाला घ्यायचे. त्यांच्याकडून धानासोबतच भाजीपाला शेतीचा वारसा अमृत यांना मिळाला. सन २०१० मध्ये वडिलांचे निधन झाल्यानंतर शेतीची सूत्रे अमृत यांच्याकडेच आली. शेती व्यावसायिक दृष्टीकोनातूनच करायची असेच त्यांनी ठरवले होते.  त्यादृष्टीने पुढील बाबींचा विचार केला.  १) विहिरीला पाणी कमी आहे. अशावेळी कमी पाणी लागणाऱ्या, तसेच बाजारपेठेत कायम मागणी असेल अशा पिकांची निवड. त्यात भाजीपाला पिकांना पसंती  २) भाजीपाला क्षेत्र वाढविण्यासोबतच आधुनिक तंत्रज्ञानाची जोड  ठिबक सिंचन तंत्राचा वापर  तत्कालीन तालुका कृषी अधिकारी किशोर पात्रीकर यांनी मदनकर यांच्या शेतीला भेट दिली. त्या वेळी कमी पाण्याच्या उपलब्धतेचा मुद्दा मदनकर यांनी मांडला. त्या वेळी ठिबक करण्याचा सल्ला मिळाला. सन २०१२ साली अर्धा एकर क्षेत्र ठिबकखाली आणले. त्यासाठी अनुदानही मिळाले. पुढील काळात ठिबकचे फायदे लक्षात आल्याने त्याखालील क्षेत्र वाढवले.  आजची पीकपद्धती व तंत्राचा वापर 

त्याचे होणारे फायदे 

लागवडीतील वैशिष्ट्ये 

 उत्पादन 

चवळी 

फायदा- कारले पिकाचा बहुतांश उत्पादन खर्च कमी करते.    भेंडी 

 तंत्रज्ञानाचा वापर 

मल्चिंगचा फायदा- दोन वर्षे त्याचा वापर होऊ शकतो.  क्रॉप कव्हर  मदनकर म्हणतात  कारले पिकासाठी मी यंदापासून वापर सुरू केला. फुलोरा येण्यापर्यंत त्याचा वापर करता येतो.  त्यानंतर परागीभवनासाठी कव्हर काढावे लागते. साधारण सहाशे मीटर्ससाठी सुमारे ३८०० रुपये खर्च येतो. बंडलापासून छोट्या पिशव्या तयार केल्या जातात. प्रती १० गुंठ्यांसाठी ६०० पिशव्यांची गरज भासते.  मिळत असलेले फायदे 

.बाजारपेठ- मुख्यत्वे भंडारा  मार्गदर्शन-   नागपूर विभागीय कृषी सहसंचालक कार्यालयातील प्रज्ञा गोळघाटे  कारले पिकातील खोलमारा  खोलमारा हे कारले व चवळी पिकांसाठी प्रसिद्ध असलेले गाव असल्याचे मदनकर सांगतात. गावात सुमारे ५० ते ६० शेतकरी या पिकांमध्ये आहेत. त्यातून गावचे अर्थकारण सुधारले  आहे.  मदनकर यांच्यातील गुण व गौरव 

संपर्क- अमृत मदनकर- ९८२३४२६७११