राहुरीत वैशिष्ट्यपूर्ण संशोधित चारा वाणांची विविधता

अलीकडील काळात चारा उत्पादनांसाठी सुधारित वाणांची लागवड होत आहे. त्यादृष्टीने राहुरी (जि. नगर) येथील महात्मा फुले कृषी विद्यापीठाच्या चारा व गवतवर्गीय पीक संशोधन विभागाने गुणवत्तापूर्ण १६ वाण संशोधित केले आहेत. खरीप, रब्बी अशा हंगामानुसार त्यांची वैशिष्ट्ये व गुणधर्म असून शेतकऱ्यांसाठी ती उपलब्धही करण्यात येत आहेत. राज्यात शेतीसोबत पशुपालन किंवा दुग्ध व्यवसाय करणाऱ्या शेतकऱ्यांची संख्या ७० ते ८० टक्के आहे. पूर्वी चारा उत्पादनासाठी पारंपरिक वाणांचा वापर व्हायचा. अलीकडील काळात सुधारित व संशोधित वाणांवर भर दिला जात आहे. राहुरी (जि. नगर) येथील महात्मा फुले कृषी विद्यापीठात चारा पिके व गवतवर्गीय पिके संशोधन विभाग आहे. त्यामार्फत या पिकांच्या १६ जाती संशोधित झाल्या केल्या आहेत. त्यात राज्य व अखिल भारतीय स्तरावर प्रत्येकी आठ वाणांचा समावेश आहे. विभागातील पिकांची विविधता

प्रती वर्षी मिळणारे चारा उत्पादन प्रति हेक्टर (नेपियर व्यतिरिक्त सर्व क्विंटल)

उत्पादन, विक्री अखिल भारतीय चारा पिके संशोधन योजनेतून तसेच राज्य शासनाच्या गवत संशोधन योजनेतून निधी उपलब्ध करून संशोधन केले जाते. लसूण घासावर मार्चमध्ये मावा, तुडतुडे तर एप्रिल-मे मध्ये शेंगा खाणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव होतो. त्यांच्या नियंत्रणासाठी विद्यापीठाकडून मार्गदर्शन केले जाते. अलीकडील वर्षांत मक्यावर अमेरिकन लष्करी अळीची समस्या दिसून येत आहे. त्यासाठी सेंद्रिय घटकांचा वापर करण्याबाबत मार्गदर्शन केले जाते. विद्यापीठ कार्यक्षेत्रासह विदर्भ, मराठवाडा विभागातूनही ठोंबांची खरेदी केली जाते. नेपियर गवत प्रति ठोंब एक रुपये, अन्य गवत ३०० रुपयांना एक हजार ठोंबे तर लसूणघासाचे बियाणे ८०० रुपये प्रति किलो दराने विकले जाते. विद्यापीठात सुमारे तीस हेक्टर क्षेत्रावर बियाण्याचे उत्पादन केले जाते. दरवर्षी सुमारे वीस लाख ठोंबांची विक्री होते. बियाणे उत्पादन ( क्विंटल व वर्षभरातील)

उपलब्धता विद्यापाठीचे बियाणे विक्री केंद्र आहे. तेथे खरीप व रब्बी हंगाम काळात लागणारे चारा बियाणे उपलब्ध होते.   वाणांची वैशिष्ट्ये

संपर्क- डॉ. . प्रसन्न सुराणा- ७५८८५४१२३८ (चारा पैदासकार, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ) संदीप लांडगे- ७५८८६०४०४३ (चारा पिके कीटकशास्त्रज्ञ) बियाणे विक्री केंद्र- ०२४२६-२४३३४५