फायदेशीर देशी मागूर माशांचे संवर्धन करा

थाई मागूर हा मासा मांसभक्षक आहे. थाई मागूरची वाढ जास्त असल्यामुळे हा मासा संवर्धनासाठी जास्त प्रचलित आहे, तर देशी मागूरला चांगली मागणी असून मानवी शरीरासाठीही तो फायदेशीर आहे, त्यामुळे थाई मागूर आणि देशी मागूर यांमधील फरक ओळखून देशी मागूर माशाचे संवर्धन करावे. आशिया खंड आणि प्रामुख्याने भारतात मागूर ही मत्स्य प्रजात खूप प्रसिद्ध आहे. मागूर मासा हा त्याच्या लांब मिशांमुळे कॅटफिश माशांमध्ये समाविष्ट आहे. मुख्यतः देशी मागूर (Clarias batrachus) व हायब्रीड थाई मागूर (Clarias gariepenius) या दोन प्रकाराच्या माशांचे भारतात संवर्धन आणि विक्री केली जाते. परंतु विदेशी थाई मागूर मासा मानवी आरोग्यासाठी हानिकारक असून तो दिसायला देशी माशासारखाच दिसतो, त्यामुळे देशी आणि विदेशी थाई मागूर माशांतील फरक ओळखणे आवश्यक आहे. देशी मागूर (Clarias batrachus)

विदेशी थाई मागूर(Clarias gariepenius)

विदेशी थाई मागूरवर बंदी का आहे १) नैसर्गिक परिसंस्थांना हानी हा मासा जलीय पर्यावरणासाठी हानिकारक ठरतो, त्यामुळे मागूर मासा इतर मासे, तसेच जलीय परिसंस्थांमधील इतर घटकांना हानिकारक ठरतो, तसेच इतर प्रजाती लुप्त होण्यास कारणीभूत समजला जातो. थाई मागूर प्रामुख्याने इतर मासे, पाण्याजवळ येणारे लहान पक्षी, प्राण्याचे सडलेले मांस, पाण्याच्या तळाशी साचलेला जैविक कचरा इत्यादी न मिळाल्यास अजैविक कचरा इत्यादीसुद्धा खाद्य म्हणून स्वीकार करतो. २) मानवी आरोग्यासाठी हानिकारक हा मासा अनेकदा अजैविक कचरासुद्धा खाद्य म्हणून सेवन करतो. माशाच्या मांसात अनेकदा जड धातू जसे झिंक, कॅडमिअम आणि आर्सेनिक इत्यादीचे संक्रमणसुद्धा आढळून आलेले आहे. हे धातू मानवी शरीरासाठी अत्यंत हानिकारक आहेत. देशी मागूर आणि विदेशी थाई मागूरमधील फरक देशी मागूर आणि विदेशी थाई मागूर हे दोन्ही मासे दिसायला सारखे दिसतात व ग्राहकांना यामध्ये सहजरीत्या फरक शोधणे कठीण जाते. या दोन माशांतील प्रमुख फरक पुढीलप्रमाणे आहेत.  देशी मागूर

विदेशी थाई मागूर

संपर्क ः शुभम कोमरेवार, ९४०४२७१५२८ (मत्स्यव्यवसाय विकास अधिकारी, गडचिरोली)