जनावरे वारंवार उलटण्याची समस्या

पशुपालकांनी आपल्या गोठ्यातील जनावरांची माजाची लक्षणे वेळीच ओळखून जनावरांना भरवून घेतलं पाहिजे. बरेचदा म्हशीमध्ये मुका माज (silent heat) दाखविला जातो. गाय-म्हैस भरविल्यानंतर टाकल्या  जाणाऱ्या सोटाचे निरीक्षण करून यशस्वी गर्भधारणा (conception) झाल्याची खात्री करून घेतली पाहिजे. चिकट पारदर्शक सोट असल्यास आपले जनावर गाभण आहे असे समजले जाते. सोटामध्ये दुसरे कोणते घटक दिसल्यास योग्य वेळी पशुवैद्कास दाखवून घ्यावे.

हेही पाहा- 

काहीवेळेस  गायी आणि म्हशींमध्ये तीन (three) वेळा योग्य वेळी रेतन केल्यानंतरही जनावर गाभण राहत नसेल. तर याला जनावर वारंवार उलटणे (repeat breeding) असं म्हणतात. गायी म्हशींमध्ये वारंवार उलटण्याच्या समस्येमुळे पशुपालकांना आर्थिक नुकसान सहन करावं लागते. काहीवेळा कृत्रिम रेतन करताना चूक झाल्यामुळे जनावर वारंवार उलटण्याची समस्या दिसून येते. यामुळे अतिशय काळजीपूर्वक तज्ज्ञ पशुवैद्काकडून कृत्रिम रेतन करून घेणं गरजेच असतं. वारंवार उलटणे ही समस्या दुधाळ (milking) जनावरांमध्ये दिसून येते. या समस्येचे वेळेवर निदान करून उपचार केल्यास प्रजनन क्रिया व्यवस्थित व सुरळीत चालू राहू शकते. पशुवैद्यकाकडून गाई, म्हशींची वेळेवर तपासणी करून घ्यावी.