परभणीतील खरेदी केंद्रावर कापूस विक्रीत अडथळे

परभणी  ः राज्य सहकारी कापूस उत्पादक पणन महासंघाच्या परभणी येथील खरेदी केंद्रावर कापूस विक्रीसाठी ऑफलाइन आणि ऑनलाइन नोंदणी केलेल्या शेतकरी संख्येवरून गोंधळाची स्थिती आहे. बाजार समितीचे ढिसाळ नियोजन, त्यात राजकीय नेतेमंडळी, बाजार समितीचे आजी, माजी पदाधिकारी, व्यापारी आदींचा हस्तक्षेप, यामुळे खरेदी प्रक्रियेत अडथळे येत आहेत. परिणामी सामान्य शेतकऱ्यांना मात्र मोजमापासाठी दिवसभर तिष्ठत थांबावे लागत आहे.

कापसाचे एका दिवसात मोजमाप होत नसल्यामुळे शेतकऱ्यांना मुक्काम पडत आहे. रस्त्यावर वाहनांची रांग लागत आहे. त्यामुळे सुरक्षिततेचे प्रश्न निर्माण होत आहेत. शासकीय खरेदी केंद्रावर कापूस विक्रीसाठी परभणी बाजार समिती अंतर्गतच्या गावातील शेतकऱ्यांनी मार्च महिन्यात ऑफलाइन नोंदणी केली. अशा शेतकऱ्यांची संख्या तीन हजारांवर असल्याचे सांगितले जात आहे. ‘कोरोना’चा संसर्ग टाळण्यासाठी एप्रिल महिन्यात ऑनलाइन पद्धतीने ७ हजार २३७ शेतकऱ्यांनी कापूस विक्रीसाठी नोंदणी केली. कापूस विक्रीसाठी घेऊन येण्यासाठी संदेश पाठविताना ऑफलाइन आणि ऑनलाइन नोंदणी केलेल्या १०० शेतकऱ्यांना दररोज बाजार समितीकडून संदेश पाठविले जात आहेत. ऑनलाइन नोंदणीपैकी कापूस खरेदी केलेल्या शेतकऱ्यांची संख्या अद्याप ५०० च्या आतच आहे. मोजमाप, वाहनातील कापूस खाली करण्यास वेळ लागत आहे.

सहा जिनिंगमध्ये कापूस खरेदी केला जात आहे. परंतु, जिनिंग कारखाने बंद आहेत. त्यामुळे अनेक ठिकाणी कापूस साठविण्यासाठी जागा नाही. सकाळी एका जिनिंगवर खरेदी केली जाते. तेथील खरेदी बंद झाल्यानंतर दुपारी अन्य ठिकाणच्या जिनिंगवर वाहने नेण्यास सांगितले जाते. टोकन देण्यात आलेल्या सर्व शेतकऱ्यांच्या कापसाचे मोजमाप दिवसभरात होत नसल्याचे चित्र आहे. त्यामुळे दररोज ४० ते ५० शेतकऱ्यांना केंद्रावर मुक्काम करावा लागत आहे. त्यामुळे वाहन भाडेपट्टीसह मुक्कामी भाडे असा दुहेरी भुर्दंड शेतकऱ्यांना सोसावा लागत आहे.

संदेश न पाठविलेली वाहने रांगेत घुसवली जात आहेत. टोकन देण्यासाठी बाजार समितीचे कर्मचारी, ‘पणन’चे ग्रेडर यांच्यावर दबाव तंत्राचा अवलंब करत राजकीय कार्यकर्ते, आजी-माजी पदाधिकारी, व्यापारी विशिष्ट वाहनामधील कापसाच्या मोजमापासाठी आग्रह धरत गोंधळ घालत असल्याचे चित्र आहे. खरेदी प्रक्रियेतील अशा प्रकारच्या अडथळ्यांमुळे सामान्य शेतकऱ्यांचे हाल होत आहेत.

ऑनलाइन नोंदणी केलेल्या शेतकऱ्यांची वाहने मार्केट यार्डात आल्यानंतर त्यांना टोकन दिले जात आहे. ऑफलाइन अर्जांची छाननी सुरु आहे. जिनिंग संख्या वाढविण्यात आली. त्यामुळे खरेदीत गती येईल,अशी माहिती बाजार समितीचे सचिव संजय तळणीकर यांनी दिली.