राज्यात केळीचे दर उच्चांकी पातळीवर

कोल्हापूर : राज्यात केळीची (Banana) उपलब्धता कमी असल्याने केळीचे दर (Banana Rate) उच्चांकी पातळीवर पोहोचले आहेत. केळीला टनास विभागानुसार १५००० ते २०००० रुपये पर्यंत दर मिळत आहे.

या पार्श्‍वभूमीवर ठप्प असलेली केळी रोपांची मागणी (Banana Plant Demand) मात्र आता हळूहळू वेग धरू लागली आहे. राज्यातील अनेक रोपवाटिकांकडे जुलै मागणीचे बुकिंग सुरू आहे. यामुळे पश्‍चिम महाराष्ट्र वगळता खानदेश व मराठवाड्याच्या काही भागांत जुलैनंतर केळी लागवडी वाढण्याची शक्यता आहे. पश्‍चिम महाराष्ट्रात मात्र अजूनही अपेक्षित प्रमाणात केळी रोपांची मागणी नसल्याचे रोपवाटिका चालकांनी सांगितले.

केळी उपलब्धतेसाठी धावाधाव
खानदेशामध्ये बहुतांशी करून केळीची लागवड होते. कोरोनामुळे केळीचे मोठे नुकसान झाल्याने पश्‍चिम महाराष्ट्रात गेल्या दोन वर्षांपासून केळीच्या लागवडी थांबल्या आहेत. यातच महापुराने नुकसान झाल्याने केळी लागवड करण्यास शेतकरी धजावत नसल्याचे चित्र आहे. तर खानदेशातील केळी उत्पादक तालुक्यांमध्ये व्हायरसमुळे केळी खराब होत आहेत. या सर्वांचा एकत्रित परिणाम म्हणून सध्या राज्यात केळीची टंचाई जाणवत आहे.

गेल्या दोन महिन्यांपासून केळीच्या दरात सातत्याने वाढ होत आहे. नोव्हेंबर-डिसेंबरमध्ये ओमायक्रॉनच्या पार्श्‍वभूमीवर केळी दर कमी झाले. पण त्यानंतर बाजारपेठा खुल्या झाल्याने केळी दरात वाढ होत राहिली. पण मागणी प्रमाणात केळी उपलब्ध नसल्याने दरात सातत्याने वाढ होत राहिली. सध्या पश्‍चिम महाराष्ट्रात केळी उपलब्ध नसल्याने या भागातील व्यावसायिक सोलापूर टेंभुर्णी जळगाव भागातून केळी घेत आहेत. पण या भागातही केळीचे प्रमाण कमी असल्याने दरात वाढ झाल्याचे व्यापारी सूत्रांनी सांगितले. आणखी एक महिना तरी केळीचे दर तेजीतच राहतील, अशी शक्यता आहे. ज्या शेतकऱ्याकडे केळी आहेत या शेतकऱ्यांकडे केळी खरेदीसाठी व्यापाऱ्यांमध्ये स्पर्धा लागत आहे. अनेकांनी खोडवा, निडवा ठेवला नसल्याने केळीच्या उत्पादनात घट आहे.

टिश्‍युकल्चर लॅबमध्ये लगबग वाढली
गेल्या वर्षभरापासून मंदीत असणाऱ्या टिश्‍युकल्चर लॅबमध्ये मात्र आता लगबग दिसते. जून-जुलैच्या लागवडीसाठी शेतकऱ्यांनी केळीच्या रोपांची आगाऊ नोंदणी या रोपवाटिकांमधून सुरू केली आहे. अचानक मागणी वाढल्याने रोपे हव्या त्या प्रमाणात तयार नसल्याची स्थिती आहे. शेतकऱ्यांना जुलैनंतरच बुकिंग घ्यावे लागत आहे. सध्या केळीला दर असल्याने पाण्याची सोय असणारा शेतकरी केळीला पसंती देत असल्याचे केळी रोपवाटिका चालकांनी सांगितले. जुलैपासून थोड्या थोड्या प्रमाणात केळी लागवड वाढेल, असा अंदाज केळी क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा आहे.